Er voltrekt zich een humanitaire ramp in Nederland. Een ramp die ongezien blijft voor velen. Omdat ze het niet kunnen zien, niet willen zien, of geen oplossing weten en daarom maar wegkijken. De torenhoge inflatie, exorbitante energietarieven en snel stijgende huurprijzen zorgen voor explosief oplopende betalingsproblemen en schulden. Niet alleen de minima, maar ook middeninkomens krijgen hun huishoudboekje niet meer sluitend. De ontoereikende pleisters zoals de energietoeslag vallen in het diepe zwarte gat van het chronisch tekort, het voldoen van vaste lasten loopt achterstand op en bestaande betalingsregelingen met schuldeisers kunnen niet meer worden nagekomen.
De grootste ellende ontstaat vooral bij mensen die in een traject schuldhulpverlening (minnelijk of wettelijk) of in een schuldenbewind zitten. Zij moeten van een minimaal bedrag rondkomen. Voor een een- of tweepersoonshuishouden is dat maximaal 50 euro per week. Daar zijn geen boodschappen en andere uitgaven meer van te doen. Dat betekent in de winter kou lijden onder dekens, maaltijden overslaan en nog meer beroep op voedselbanken. Laat staan dat er aan persoonlijke verzorging en medische uitgaven gedacht kan worden. De groep zorgmijders gaat zienderogen groeien.
Daarnaast zitten ook schuldhulpverleners, budgetbeheerders en bewindvoerders met de handen in het haar. Het bedrag dat zij beheren om maandelijks alle rekeningen uit te voldoen schiet intussen ernstig tekort. De enorme voorschotten energie kunnen niet meer worden betaald, opgebouwde buffers verdwijnen als sneeuw voor de zon en begrotingen komen diep in de rode cijfers. Ze vrezen de jaarafrekening en houden hun hart vast zodra er een onvoorziene rekening op de deurmat valt.
Aanvullende zorgverzekeringen, noodzakelijke abonnementen en verzekeringen worden opgezegd om te besparen waar besparen onverstandig en eigenlijk onmogelijk is. Bovendien wonen mensen met een inkomen op of net boven bijstandsniveau niet zelden in slecht geïsoleerde huizen. Sociale woningcorporaties investeren niet (meer) in huizen met (groot) achterstallig onderhoud. Dat maakt bezuinigen op energieverbruik ondoenlijk. Er wordt letterlijk voor de mussen gestookt.
Dit zijn geen incidenten. Dit is structureel. De indexering van het minimuminkomen valt in het niet bij de prijsstijgingen. Er wordt zelfs gesuggereerd een beroep te doen op bijzondere bijstand om het onheil op afstand te houden. Het wankele financieel evenwicht is verloren en het kaartenhuis stort in elkaar. De gevolgen zijn mensonterend: afsluiting van gas en elektra, beslag op inkomen of inboedel, huisontruiming, dakloosheid en bedelstaf. Iedere dag ontstaan er nieuwe schrijnende situaties. De noodklok wordt geluid. Maar niemand luistert.
Vergeet ook niet dat er in Nederland er 4 miljoen mensen onvoldoende digitaal vaardig zijn, dat er ruim 2,5 miljoen laaggeletterden zijn, dat er 1,1 miljoen mensen met een licht verstandelijke beperking zijn, dat er op jaarbasis 1,8 miljoen mensen worstelen met psychiatrische problematiek en dat er in Nederland ongeveer 2 miljoen mensen aan legale en illegale middelen verslaafd zijn. Deze groepen zijn in schuldhulpverlening en schuldenbewind oververtegenwoordigd, want bovengenoemde problematiek verhoogt het risico op schulden. Deze mensen kunnen hun problemen niet zelf oplossen of zien niet dat de oplossing (deels) bij henzelf ligt. Ze zitten immers niet voor niets in een schuldentraject. Leerbaarheid is minimaal, redzaamheid hoeven we niet eens meer over te praten.
Armoede in Nederland is een huizenhoog probleem. Problematische schulden rijzen de pan uit. Deze regering, die beweert dat we in een welvarend land leven, mag en kan deze beschamende ontwikkeling, dit maatschappelijk drama zonder weerga, niet langer negeren. Het is tijd voor actie. Nu.
